Υπο-παρεμβάσεις Δημοσίου Χαρακτήρα LEADER/CLLD 2023-2027

Οι αδυναμίες που εντοπίζονται περιοχή παρέμβασης είναι, μεταξύ άλλων, οι βασικές ελλείψεις σε στέγαση και προσφορά κοινωνικών υπηρεσιών ιδίως σε Ρομά, πρόσφυγες και μετανάστες, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο του γυναικείου πληθυσμού σε συγκεκριμένες περιοχές, το υψηλό ποσοστό αναλφαβητισμού στον γενικό πληθυσμό, ο αποκλεισμός νέων από την εκπαίδευση και την εργασία, η φτώχεια, η ανεργία, η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, το υψηλό ποσοστό αλλοδαπού πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού κ.ά.

Με βάση τα παραπάνω, πράξεις που μπορούν να ενταχθούν στην Υπό-παρέμβαση 3.1 είναι οι εξής:

·         Δημιουργία νέων και ενίσχυση υφιστάμενων βρεφικών και παιδικών σταθμών για τη διασφάλιση της πρόσβασης στην προσχολική εκπαίδευση για όλα τα παιδιά στην περιοχή παρέμβασης.

·         Συντηρήσεις και αναβάθμιση σχολείων

·         Ανακαίνιση και επέκταση των εγκαταστάσεων υγειονομικής περίθαλψης για την κάλυψη των αυξανόμενων αναγκών του τοπικού πληθυσμού.

·         Προμήθεια ιατρικού εξοπλισμού, υλικοτεχνικού εξοπλισμού, εγκατάσταση ψηφιακών συστημάτων για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης (π.χ. προμήθεια εξοπλισμού τηλεϊατρικής, ψηφιοποίηση αρχείων των νοσοκομείου).

·         Δημιουργία κινητών ιατρείων υγείας για την εξυπηρέτηση απομακρυσμένων περιοχών εντός της περιοχής παρέμβασης.

·         Δημιουργία πολιτιστικών κέντρων που χρησιμεύουν ως κόμβοι καλλιτεχνικής έκφρασης, πολιτιστικών δραστηριοτήτων, κοινοτικών εκδηλώσεων, διαπολιτισμικού διαλόγου κλπ.

·         Δημιουργία εργαστηρίων πληροφορικής ή κοινοτικών κέντρων εξοπλισμένων με υπολογιστές.

·         Ανάπτυξη και βελτίωση αθλητικών εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων σταδίων, αθλητικών αιθουσών και υπαίθριων χώρων αναψυχής, για την προώθηση της σωματικής άσκησης και του υγιεινού τρόπου ζωής.

·         Παροχή εξοπλισμού και πόρων για διάφορες αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες για την κάλυψη διαφορετικών ηλικιακών ομάδων και ενδιαφερόντων, με πολυπολιτισμικό χαρακτήρα.

·         Δημιουργία χώρων για υπαίθρια αθλήματα, πικνίκ, συγκεντρώσεις και κοινοτικές εκδηλώσεις για την προώθηση της κοινωνικής συνοχής και του ενεργού τρόπου ζωής.

·         Δημιουργία κέντρων νεολαίας ή κοινοτικών χώρων που παρέχουν ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον για τους νέους να συνδεθούν, να μάθουν και να αναπτύξουν πολύτιμες δεξιότητες.

·         Δημιουργία κοινοτικών κήπων για την προώθηση της βιώσιμης γεωργίας, της επισιτιστικής ασφάλειας και της συμμετοχής της κοινότητας.  Παροχή χώρων για τους κατοίκους να καλλιεργούν τα δικά τους τρόφιμα, να μαθαίνουν για την κηπουρική και να συμμετέχουν σε κοινοτικές δραστηριότητες.

2.       Το ανώτερο συνολικό κόστος της επένδυσης μπορεί να ανέρχεται μέχρι 400.000,00€ και έως 20.000€ για άυλες πράξεις.

3.       Περιοχή εφαρμογής αποτελεί το σύνολο της περιοχής παρέμβασης, με προτεραιότητα σε περιοχές όπου αποδεδειγμένα υπάρχει έλλειψη.

4.       Εφόσον η πράξη αφορά σε κτιριακές υποδομές, προτεραιότητα θα δοθεί στην αξιοποίηση υφιστάμενου κτιριακού δυναμικού.

§  Αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού των κατοίκων των ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών (ηλικιωμένων και μη).

§  Αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού των μεταναστών.

§  Αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού των ΑμεΑ και άλλων ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

§  Αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού των Ρομά.

Η Υπό-παρέμβαση 3.2 μπορεί να περιλαμβάνει τις παρακάτω ενδεικτικές δράσεις:

·         Δημιουργία κέντρων υποδοχής που παρέχουν προσωρινή στέγαση, βασικές ανάγκες και υπηρεσίες υποστήριξης για πρόσφυγες και μετανάστες, συμπεριλαμβανομένης της εκμάθησης γλωσσών, της βοήθειας για την εύρεση εργασίας και του πολιτιστικού προσανατολισμού.

·         Δημιουργία κινητών μονάδων στήριξης του πληθυσμού σε δυσπρόσιτες και απομονωμένες περιοχές (π.χ. παροχή υπηρεσιών φροντίδας ψυχικά ασθενών και ατόμων με αναπηρία)

·         Δημιουργία εξειδικευμένων κέντρων που παρέχουν ολοκληρωμένη υποστήριξη και υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρία.

·         Δημιουργία κέντρων φροντίδας ηλικιωμένων

·         Δημιουργία χώρων πολυδραστηριοτήτων για τη δημιουργική απασχόληση ή/και την εκπαίδευση ειδικών ομάδων πληθυσμού όπως είναι τα άτομα με αναπηρία και οι ηλικιωμένοι.

·         Δημιουργία ξενώνων για θύματα ενδοοικογενειακής βίας, παροχή προσωρινής στέγασης, συμβουλευτικής, νομικής βοήθειας και υπηρεσιών αποκατάστασης.

·         Δημιουργία κέντρων θεραπείας εθισμού που προσφέρουν συμβουλευτική, θεραπεία, αποτοξίνωση και υπηρεσίες αποκατάστασης για άτομα που αγωνίζονται με τον εθισμό στο αλκοόλ ή τα ναρκωτικά.

·         Δημιουργία εξειδικευμένων κέντρων αποκατάστασης και επανένταξης ανηλίκων παραβατών που παρέχουν προγράμματα εκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.

·         Δράσεις ενημέρωσης/ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας για την αντιμετώπιση σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων όπως ενδοοικογενειακή βία, εξαρτήσεις, παχυσαρκία, ξενοφοβία, προστασία των ζώων, ευζωία των παραγωγικών και μη παραγωγικών ζώων, κλπ.

·         Δράσεις ενημέρωσης/ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας για τη διαφορετικότητα, την πολυπολιτισμική κοινωνία, την ένταξη προσφύγων και μεταναστών.

2.       Το ανώτερο συνολικό κόστος της πράξης μπορεί να ανέρχεται μέχρι 400.000,00€ και έως 20.000€ για άυλες πράξεις.

3.       Περιοχή εφαρμογής αποτελεί το σύνολο της περιοχής παρέμβασης.

4.       Εφόσον η πράξη αφορά σε κτιριακές υποδομές, προτεραιότητα θα δοθεί στην αξιοποίηση υφιστάμενου κτιριακού δυναμικού.

§  Αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού των κατοίκων των ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών (ηλικιωμένων και μη).

§  Αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού των μεταναστών.

§  Αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού των ΑμεΑ και άλλων ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

§  Αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού των Ρομά.

ΘΣ3/4   Ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας για την αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων.

§  Ενημέρωση/ Ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας για την πρόληψη και αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας (π.χ. αλκοολισμός, πρόληψη καρκίνου, κάπνισμα).

§  Ενημέρωση/ Ευαισθητοποίηση για την κοινωνική ενσωμάτωση προσφύγων και μεταναστών.

§  Ενημέρωση/ Ευαισθητοποίηση για την αξία της υγιεινής διατροφής.

§  Ενημέρωση/ ευαισθητοποίηση για την ευζωία των παραγωγικών και μη, ζώων.

§  Ενημέρωση/ ευαισθητοποίηση για τη μείωση της ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού.

§  Ενημέρωση/ ευαισθητοποίηση για την ασφάλεια στο διαδίκτυο.

§  Ενημέρωση/ ευαισθητοποίηση για μείωση της ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας.

ΘΣ3/7   Καταπολέμηση κοινωνικών προβλημάτων της περιοχής με επίκεντρο τους νέους.

§  Καταπολέμηση της κατανάλωσης αλκοόλ από τους μαθητές και τους νέους.

§  Καταπολέμηση της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών (κάπνισμα, παράνομες ουσίες) από τους μαθητές και τους νέους.

§  Καταπολέμηση των εξαρτητικών συμπεριφορών των μαθητών και των εφήβων (προσκόλληση στα ΜΚΔ).

ΘΣ4/2   Ενίσχυση υποδομών ένταξης μεταναστών.

Η περιοχή παρέμβασης σημειώνει εξαιρετικά χαμηλό δείκτη περιφερειακής ανταγωνιστικότητας, ενώ παράλληλα εντοπίζονται και σοβαρά προβλήματα προσβασιμότητας ΑμεΑ στο δομημένο περιβάλλον  και τις υπηρεσίες. Το δευτερεύον οδικό δίκτυο βρίσκεται σε μέτρια κατάσταση, οι υποδομές διαχείρισης στερεών αποβλήτων είναι ανεπαρκείς, το δίκτυο ύδρευσης είναι παλιό και προβληματικό. Επιπλέον, καταγράφονται αυξημένα προβλήματα μόλυνσης και υφαλμύρινσης του υδροφόρου ορίζοντα εξαιτίας των ιδιωτικών γεωτρήσεων. Ελλείψεις εντοπίζονται σε σχέση με τα ευρυζωνικά δίκτυα, τις υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας, τις υποδομές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά και των δομών ένταξης προσφύγων και μεταναστών.

Στην Υπό-παρέμβαση 4.1 μπορούν να ενταχθούν πράξεις όπως οι ακόλουθες:

·         Επέκταση και αναβάθμιση της ευρυζωνικής υποδομής για τη βελτίωση της συνδεσιμότητας στο διαδίκτυο και της πρόσβασης σε δημόσιους χώρους.

·         Εγκατάσταση ραμπών, ανελκυστήρων, κιγκλιδωμάτων για την εξασφάλιση καλύτερης προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία σε δημόσια κτίρια και κοινόχρηστους χώρους.

·         Επισκευή και συντήρηση των υφιστάμενων συστημάτων ύδρευσης για την εξασφάλιση αξιόπιστης και συνεχούς παροχής νερού για τα νοικοκυριά. Εγκατάσταση συστημάτων φιλτραρίσματος και καθαρισμού νερού για τη βελτίωση της ποιότητας του νερού.

·         Αναβαθμίσεις ενεργειακής απόδοσης δημόσιων κτιρίων για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας με την εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών ή άλλων συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

2.       Το ανώτερο συνολικό κόστος της πράξης μπορεί να ανέρχεται μέχρι 400.000,00€ και έως 20.000€ για άυλες πράξεις.

3.       Περιοχή εφαρμογής αποτελεί το σύνολο της περιοχής παρέμβασης. Δεν θα δοθεί προτεραιότητα στους οικισμούς Κυπαρισσίας, Γαργαλιάνων, Φιλιατρών και Μεσσήνης.

4.       Εφόσον η πράξη αφορά σε παρεμβάσεις σε κτιριακές υποδομές, αυτές είναι επιλέξιμες μόνο σε υφιστάμενα κτίρια.

§  Ανάπτυξη κοινόχρηστων χώρων πρασίνου.

§  Διασφάλιση προσβασιμότητας ατόμων με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα στις δημόσιες υπηρεσίες και στους κοινόχρηστους χώρους.

ΘΣ4/4   Αναβάθμιση των ευρυζωνικών υποδομών.

§  Κάλυψη του συνόλου της περιοχής με ευρυζωνικές υποδομές.

§  Διευκόλυνση ψηφιακών νομάδων.

Η επιλογή των έργων θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με τις ειδικές ανάγκες, τα χαρακτηριστικά και τους στόχους της περιοχής παρέμβασης. Η συμμετοχή και η συμβολή της τοπικής κοινότητας είναι απαραίτητες για την επιτυχή εφαρμογή και βιωσιμότητά τους.

Η Υπό-παρέμβαση 4.2 μπορεί να συμπεριλάβει τις παρακάτω ενδεικτικές δράσεις:

·         Αναπλάσεις ή δημιουργία δικτύων πεζοδρόμων, πλακοστρώσεις, τοποθέτηση φωτιστικών, σημάνσεων, κ.α.

·         Έργα οδοποιίας μικρής κλίμακας

·         Κατασκευή παιδικών χαρών, αστικών κήπων, εκδρομικών χώρων και υπαίθριου εξοπλισμού γυμναστικής για την προώθηση του ενεργού τρόπου ζωής.

·         Δημιουργία κέντρων τουριστικών πληροφοριών ή περιπτέρων για την παροχή πληροφοριών στους επισκέπτες σχετικά με τοπικά αξιοθέατα, εκδηλώσεις και υπηρεσίες (Info points).

·         Τοποθέτηση σήμανσης σε πολλές γλώσσες.

·         Κατασκευή ή ανακαίνιση αθλητικών εγκαταστάσεων, όπως κοινοτικές παιδικές χαρές, αθλητικά γήπεδα και κλειστά γυμναστήρια.

·         Ανάπτυξη ή βελτίωση πάρκων, κήπων και χώρων πρασίνου για την παροχή χώρων αναψυχής για τον τοπικό πληθυσμό και τους επισκέπτες.

·         Αναπλάσεις πλατειών και άλλων κοινόχρηστων χώρων για τη διευκόλυνση κοινοτικών εκδηλώσεων, αγορών ή πολιτιστικών δραστηριοτήτων.

·         Εγκατάσταση καθισμάτων, δομών σκίασης και δημόσιας τέχνης για την ενίσχυση της άνεσης και της ελκυστικότητας των κοινόχρηστων χώρων.

·         Ανάπτυξη ειδικών ποδηλατοδρόμων, προγραμμάτων κοινής χρήσης ποδηλάτων και εγκαταστάσεων ενοικίασης ποδηλάτων για την προώθηση βιώσιμων μεταφορών και τουρισμού.

2.       Το ανώτερο συνολικό κόστος της πράξης μπορεί να ανέρχεται μέχρι 400.000,00€ και έως 20.000€ για άυλες πράξεις.

3.       Περιοχή εφαρμογής αποτελεί το σύνολο της περιοχής παρέμβασης. Για παρεμβάσεις που αφορούν αναπλάσεις, δεν θα δοθεί προτεραιότητα στους οικισμούς Κυπαρισσίας, Γαργαλιάνων, Φιλιατρών και Μεσσήνης.

4.       Εφόσον η πράξη αφορά σε παρεμβάσεις σε κτιριακές υποδομές, προτεραιότητα θα δοθεί σε παρεμβάσεις σε υφιστάμενα κτίρια.

5.       Κατά προτεραιότητα θα ενισχυθούν παρεμβάσεις που προάγουν τη βιοκλιματική αναβάθμιση δημόσιων κοινόχρηστων χώρων ή την περιβαλλοντική αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό υποδομών

§  Αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας, πρόνοιας και των κοινωνικών υπηρεσιών.

§  Αναβάθμιση των υπηρεσιών παροχής πληροφοριών προς τον πολίτη και τον επισκέπτη.

§  Πρόσβαση της τοπικής κοινότητας στις τέχνες και τη γνώση.

ΘΣ4/3   Αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος των αγροτικών περιοχών.

§  Ανάπτυξη υποδομών άθλησης και αναψυχής.

§  Ανάπτυξη κοινόχρηστων χώρων πρασίνου.

§  Διασφάλιση προσβασιμότητας ατόμων με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα στις δημόσιες υπηρεσίες και στους κοινόχρηστους χώρους.

Στην περιοχή παρέμβασης υλοποιούνται πλούσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις σε διάφορους τομείς, όπως το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, το Φεστιβάλ Δρόμου Καλαμάτας, το Φεστιβάλ Μαγγανιακού Μεσσηνίας, το Μεσσηνιακό Γαστρονομικό- Μουσικό Φεστιβάλ, το Φεστιβάλ Εντερλέζι των Ρομά Μεσσηνίας κ.ά.

Στην Υπό-παρέμβαση 5.1 μπορούν να ενταχθούν οι παρακάτω ενέργειες:

1. Πολιτιστικές εκδηλώσεις:

Διοργάνωση διαφόρων πολιτιστικών φεστιβάλ και εκδηλώσεων που αναδεικνύουν την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Μεσσηνίας, όπως παραστάσεις παραδοσιακής μουσικής και χορού, εικαστικές εκθέσεις, θεατρικές παραγωγές και λαογραφικές εκδηλώσεις. Οι εκδηλώσεις μπορούν να έχουν διαδραστικό χαρακτήρα (π.χ. εργαστήρια). Κάποιες εκδηλώσεις μπορούν να εστιάσουν στην ανάδειξη της τοπικής γαστρονομίας και την προώθηση της κατανάλωσης τοπικών προϊόντων.

Επίσης μπορούν να διοργανωθούν τοπικές αγορές όπου οι παραγωγοί μπορούν να παρουσιάσουν τα προϊόντα τους, συμπεριλαμβανομένων παραδοσιακών χειροτεχνιών, γεωργικών προϊόντων και τοπικών αναμνηστικών. Μέσω των πολιτιστικών εκδηλώσεων μπορεί ν’ αναδειχτεί η πλούσια πολιτιστική παράδοση της περιοχής που αφορά στον χορό και τη μουσική, αλλά και η τοπική ιστορία και να υπάρξει σύνδεση με παραδοσιακές μορφές τέχνης (π.χ. παραδοσιακές στολές), αλλά και με ήθη, έθιμα και θρησκευτικές γιορτές.

2. Αθλητικά γεγονότα:

Στην παρέμβαση που αφορά σε αθλητικά γεγονότα μπορούν να ενταχθούν τουρνουά, αγώνες, και δραστηριότητες αναψυχής, όπως πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία, θαλάσσια σπορ, γκολφ και παιχνίδια στην παραλία. Οι εκδηλώσεις μπορούν να περιλαμβάνουν παραδοσιακούς αθλητικούς αγώνες, τοπικές εκθέσεις πολεμικών τεχνών ή ιππικές επιδείξεις. Θα προωθηθεί η συμμετοχικότητα με τη διοργάνωση προσαρμοστικών αθλητικών εκδηλώσεων για άτομα με αναπηρίες και τη συνεργασία με τοπικούς αθλητικούς οργανισμούς αναπηρίας.

3. Κοινωνική συνοχή:

Ανάπτυξη εκδηλώσεων που προωθούν την κοινωνική συνοχή και φέρνουν κοντά διαφορετικές ομάδες εντός της κοινότητας, όπως κοινές παραστάσεις από ντόπιους και μετανάστες, δραστηριότητες μεταξύ γενεών και αθλητικές εκδηλώσεις που προωθούν την ένταξη. Στο πλαίσιο των δράσεων θα υπάρξει συνεργασία με κοινοτικές οργανώσεις για τη συμμετοχή περιθωριοποιημένων ομάδων, όπως άτομα με ειδικές ανάγκες, νέοι και ηλικιωμένοι, σε πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις μέσω προσαρμοσμένων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών. Οι πρωτοβουλίες αυτές αποσκοπούν στη γεφύρωση των διαφορών, την προώθηση της κατανόησης και τη δημιουργία μιας αίσθησης του ανήκειν για όλους τους κατοίκους της περιοχής παρέμβασης.

§  Ανάπτυξη και ανάδειξη θεματικών μορφών τουρισμού.

ΘΣ5/1   Ανάδειξη και διατήρηση της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής

§  Ανάδειξη άλλων στοιχείων υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

ΘΣ5/2   Περαιτέρω διασύνδεση τουρισμού – πολιτισμού

Στην περιοχή της Μεσσηνίας υπάρχουν μνημεία από τους αρχαίους χρόνους και το Βυζάντιο, Κάστρα, Μουσεία, Πύργοι, θρησκευτικά μνημεία και μνημεία της σύγχρονης ιστορίας (π.χ. θολωτοί τάφοι, Αρχαία Μεσσήνη, αρχαιολογικός χώρος Περιστεριάς, Αρχαιολογικός Χώρος Ανακτόρου Νέστορος, ελληνιστικός τύμβος Τραγάνας κ.ά.).

Στην Υπό-παρέμβαση 5.2 μπορούν να ενταχθούν οι παρακάτω ενέργειες:

Ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς:

·         Καταγραφή, ψηφιακή αποτύπωση και ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς π.χ. παραδοσιακές αγροτικές πρακτικές, τοπικό τραγούδι, χοροί, ήθη και έθιμα, παραδόσεις κλπ. Χαρακτηριστικά είναι η γιορτή των Ανθεστηρίων στην Καλαμάτα, «Του Κουτρούλη ο γάμος» στη Μεθώνη, το πάτημα της πέτρας κ.ά.

·         Ενίσχυση πρωτοβουλιών για την έκδοση βιβλίων, άρθρων, ενημερωτικών εντύπων και λοιπού έντυπου υλικού για την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

·         Δημιουργία και διάδοση ψηφιακού υλικού, όπως διαδικτυακές βάσεις δεδομένων, αποθετήρια εικονικές εκθέσεις και διαδραστικές πλατφόρμες, για την αύξηση της πρόσβασης σε πληροφορίες σχετικά με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής και την προσέλκυση ευρύτερου κοινού.

·         Δημιουργία επισκέψιμων χώρων ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομίας, με έμφαση στην αξιοποίηση των ΤΠΕ. Η ενέργεια περιλαμβάνει έργα που αφορούν στη δημιουργία και αναβάθμιση επισκέψιμων χώρων, συμπεριλαμβανομένου του περιβάλλοντα χώρου, και θα βελτιώνουν την προσβασιμότητα, συμβάλλοντας στη δημιουργία διαδρομών και μετουσιώνοντας το πολιτιστικό απόθεμα και την άυλη κληρονομιά σε σύγχρονο τουριστικό προϊόν.

Ανάδειξη της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς:

·         Καταγραφή, μελέτη, αποκατάσταση, προστασία, ψηφιακή αποτύπωση και ανάδειξη στοιχείων υλικής πολιτιστικής κληρονομίας των γεωργικών και βιομηχανικών μνημείων που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Μεσσηνίας, όπως πηγάδια, υφαντουργεία, πατητήρια κ.ά.

·         Καταγραφή, μελέτη, αποκατάσταση, προστασία, ψηφιακή αποτύπωση των ιστορικών, θρησκευτικών και πολιτιστικών μνημείων, (π.χ. Πυργόσπιτα, μοναστήρια, κάστρα, υδραγωγεία).

·         Ενίσχυση πρωτοβουλιών για την έκδοση βιβλίων, άρθρων, ενημερωτικών εντύπων και λοιπού έντυπου υλικού για την ανάδειξη της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς.

·         Δημιουργία και διάδοση ψηφιακού υλικού, όπως διαδικτυακές βάσεις δεδομένων, αποθετήρια εικονικές εκθέσεις και διαδραστικές πλατφόρμες, για την αύξηση της πρόσβασης σε πληροφορίες σχετικά με την υλική πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής και την προσέλκυση ευρύτερου κοινού.

·         Δημιουργία επισκέψιμων χώρων ανάδειξης της υλικής πολιτιστικής κληρονομίας, με έμφαση στην αξιοποίηση των ΤΠΕ. Η ενέργεια περιλαμβάνει έργα που αφορούν στη δημιουργία και αναβάθμιση επισκέψιμων χώρων, συμπεριλαμβανομένου του περιβάλλοντα χώρου, και θα βελτιώνουν την προσβασιμότητα, συμβάλλοντας στη δημιουργία διαδρομών και μετουσιώνοντας το πολιτιστικό απόθεμα και την υλική κληρονομιά σε σύγχρονο τουριστικό προϊόν.

Υποστήριξη πολιτιστικών φορέων:

·         Ενίσχυση των τοπικών πολιτιστικών φορέων, συμπεριλαμβανομένων λαογραφικών συλλόγων, θεατρικών ομάδων, πολιτιστικών κέντρων και μουσείων (π.χ. ελληνικών ενδυμασιών, γαστρονομίας, εθνολογίας, λαϊκής τέχνης κ.ά.), για τη δημιουργία υποδομών και την προμήθεια εξοπλισμού.

1. Το ανώτερο συνολικό κόστος της πράξης μπορεί να ανέρχεται μέχρι 400.000,00€ και έως 20.000€ για άυλες πράξεις.
2. Η σύσταση των συλλογικών φορέων, ΜΚΟ κλπ. (βάσει καταστατικού) θα πρέπει να έχει γίνει τουλάχιστον έναν χρόνο πριν την προκήρυξη για δράσεις που αφορούν στην αξιοποίηση ιδιωτικών κτηρίων.
3. Για τα κτίρια που θα ενταχθούν στην πράξη θα πρέπει να έχει διασφαλιστεί η λειτουργία τους και η πρόσβαση του κοινού.

§  Ανάπτυξη και ανάδειξη θεματικών μορφών τουρισμού.

§  Αξιοποίηση ΤΠΕ για την ενίσχυση, προβολή και διάδοση του τουριστικού προϊόντος.

ΘΣ5/1   Ανάδειξη και διατήρηση της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής

§  Αποκατάσταση μνημείων αγροτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς (ξερολιθιές, παλαιά ελαιοτριβεία, παλαιά σχολεία) και ανάδειξή τους.

§  Ανάδειξη άλλων στοιχείων υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

§  Χρήση ψηφιακών εργαλείων για την ανάδειξη και διατήρηση των πολιτιστικών στοιχείων της περιοχής.

ΘΣ5/2   Περαιτέρω διασύνδεση τουρισμού – πολιτισμού

Οι ενέργειες που μπορούν να ενισχυθούν μέσω της Υπό-παρέμβασης 6.1 είναι οι ακόλουθες:

·         Παρεμβάσεις αναβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος και δημιουργία χώρων αναψυχής σε περιοχές κυρίως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με σεβασμό σε αυτό (π.χ. αλσύλλια, εξοπλισμός όπως παγκάκια, κάδοι απορριμμάτων κλπ.).

·         Δημιουργία θέσεων θέας και παρατήρησης κατά μήκος διαδρομών (π.χ. πεζοπορικών, ποδηλατικών κλπ.).

·         Βελτίωση ή/και χάραξη και σήμανση μονοπατιών πεζοπορίας, αναρρίχησης, ποδηλασίας βουνού κ.ά.

·         Καθορισμός και διαμόρφωση σημείων παρατήρησης πουλιών, διασφαλίζοντας ότι είναι καλά συντηρημένα και προσβάσιμα στους επισκέπτες.

·         Τοποθέτηση σήμανσης και ενημερωτικών πινακίδων σε βασικές τοποθεσίες για την ενημέρωση των επισκεπτών σχετικά με την τοπική βιοποικιλότητα και το φυσικό περιβάλλον.

·         Δράσεις ανάδειξης των ιδιαίτερων φυσικών στοιχείων της περιοχής, όπως δάση, φαράγγια, μονοπάτια, σπήλαια  κ.ά. και δημιουργία χώρων επισκεψιμότητας.

·         Δημιουργία χώρων προβολής και ανάδειξης της βιοποικιλότητας και του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, με έμφαση στην αξιοποίηση των ΤΠΕ.

·         Ενέργειες που αφορούν στη δημιουργία και αναβάθμιση επισκέψιμων χώρων, συμβάλλοντας στη δημιουργία διαδρομών και μετουσιώνοντας το περιβαλλοντικό απόθεμα σε σύγχρονο τουριστικό προϊόν.

2.       Το ανώτερο συνολικό κόστος της πράξης μπορεί να ανέρχεται μέχρι 400.000,00€ και έως 20.000€ για άυλες πράξεις.

ΘΣ6/3   Αντιμετώπιση της υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος και μετριασμός της κλιματικής αλλαγής.

§  Αντιμετώπιση της υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος και μετριασμός της κλιματικής αλλαγής.

§  Προστασία της βιοποικιλότητας της περιοχής με έμφαση σε προστατευόμενα είδη και στην άγρια ζωή.

§  Αποκατάσταση βλαβών που έχει υποστεί το περιβάλλον από φυσικές καταστροφές και από την ανθρώπινη δραστηριότητα.

Μεταξύ αυτών είναι τα φαινόμενα υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος από την ανθρώπινη δραστηριότητα, έντονες πυρκαγιές που επιφέρουν ερημοποίηση, διάβρωση του εδάφους, πλημμύρες κλπ., ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα από τη χρήση λιπασμάτων.

Επίσης, θα ενισχυθούν σωματεία, σύλλογοι κ.ά. για την ανάπτυξη δράσεων προστασίας του περιβάλλοντος και πρόληψης κινδύνων, ενώ παράλληλα θα υλοποιηθούν ενέργειες ευαισθητοποίησης που θ’ απευθύνονται στο ευρύ κοινό.

Η Υπό-παρέμβαση 6.2 περιλαμβάνει ενδεικτικά τις παρακάτω δράσεις:

Έργα υποδομής

• Μικρά αντιπλημμυρικά έργα (π.χ. κατασκευή μικρών λίθινων αναβαθμίδων σε εποχικά ρέματα)
• Μικρά έργα αντιπυρικής προστασίας σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές (π.χ. κρουνοί, αυτόματα συστήματα πυρόσβεσης, δεξαμενές, έξυπνα συστήματα μέτρησης υγρασίας του εδάφους, κ.ά.)
• Ενίσχυση της ευστάθειας των πρανών και πρόληψη των κατολισθήσεων μέσω πράσινης υποδομής
• Αποκατάσταση σημείων ιδιαίτερης περιβαλλοντικής αξίας έπειτα από φυσικές καταστροφές, κυρίως πυρκαγιές

Ενίσχυση φορέων και εθελοντικών ομάδων πολιτικής προστασίας για την πρόληψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών

• Ενίσχυση ή/και δημιουργία εθελοντικών ομάδων πολιτικής προστασίας
• Ενίσχυση φορέων και εθελοντικών ομάδων πολιτικής προστασίας με τον απαραίτητο εξοπλισμό, μέσα ατομικής προστασίας, οχήματα κ.ά.
• Κατάρτιση σχεδίων πρόληψης δασικών πυρκαγιών, πλημμυρών και λοιπών έκτακτων αναγκών που συνδέονται με φυσικές καταστροφές
• Ενέργειες επιμόρφωσης και εκπαίδευσης των φορέων και εθελοντικών ομάδων πολιτικής προστασίας

Ενέργειες ευαισθητοποίησης

·         Ευαισθητοποίηση των πολιτών για συμμετοχή σε εθελοντικές ομάδες αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών από φυσικές καταστροφές.

·         Ευαισθητοποίηση σχετικά με τον αντίκτυπο των πλαστικών αποβλήτων και προώθηση υπεύθυνων πρακτικών διαχείρισης αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της ανακύκλωσης και της μείωσης των πλαστικών μίας χρήσης.

·         Οργάνωση δράσεων στη φύση για την προώθηση της αίσθησης εκτίμησης του φυσικού περιβάλλοντος και της αξίας αυτού με παράλληλες φιλοπεριβαλλοντικές δραστηριότητες.

§  Αύξηση ευαισθητοποίησης του τοπικού πληθυσμού σε θέματα περιβάλλοντος μέσω δράσεων ενημέρωσης/ευαισθητοποίησης (ενδεικτικές θεματικές: κυκλική οικονομία/ επαναχρησιμοποίηση, μείωση σπατάλης τροφίμων, μείωση χρήσης πλαστικού μίας χρήσης, ανακύκλωση).

ΘΣ6/3   Αντιμετώπιση της υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος και μετριασμός της κλιματικής αλλαγής.

§  Αντιμετώπιση της υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος και μετριασμός της κλιματικής αλλαγής.

§  Δημιουργία πράσινων υποδομών για την πρόληψη και αντιμετώπιση κινδύνων από φυσικές καταστροφές.

§  Προστασία της βιοποικιλότητας της περιοχής με έμφαση σε προστατευόμενα είδη και στην άγρια ζωή.

§  Αποκατάσταση βλαβών που έχει υποστεί το περιβάλλον από φυσικές καταστροφές και από την ανθρώπινη δραστηριότητα.

§  Ανάπτυξη ισχυρού μηχανισμού πολιτικής προστασίας δίνοντας έμφαση στην αξιοποίηση ΤΠΕ.